Chỉ đạo điều hành giá của Chính phủ trong 6 tháng cuối năm 2020

Theo Thông báo số 251/TB-VPCP của Văn phòng Chính phủ Kết luận của Thủ tướng Chính phủ – Trưởng Ban Chỉ đạo điều hành giá tại cuộc họp Ban Chỉ đạo điều hành giá ngày 01 tháng 07 năm 2020, trong 6 tháng đầu năm, đại dịch Covid-19 tác động tiêu cực đến nhiều mặt đời sống kinh tế, xã hội của đất nước nhưng nhờ sự nỗ lực của cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp và nhân dân cả nước, tình hình phát triển kinh tế – xã hội 6 tháng đầu năm 2020 vẫn có nhiều điểm sáng. Nền tảng kinh tế vĩ mô được duy trì ổn định; các cân đối lớn của nền kinh tế được đảm bảo; tăng trưởng GDP 6 tháng đầu năm đạt 1,81% là mức tăng khá so với các nước trong khu vực và trên thế giới. CPI bình quân giảm dần từ 6,43% còn 4,19% trong 6 tháng đầu năm bảo đảm khả năng kiểm soát lạm phát ở mức dưới 4% theo Nghị quyết của Quốc hội đề ra; tỷ giá, thị trường ngoại hối và mặt bằng giá ổn định góp phần củng cố niềm tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước.

Tuy nhiên, trong bối cảnh triển vọng kinh tế thế giới được dự báo tiếp tục suy thoái do tình hình dịch bệnh diễn biến khó lường và nguy cơ làn sóng lây nhiễm lần 2 sẽ tiếp tục tác động ảnh hưởng nhiều mặt đến nền kinh tế nước ta; vẫn còn tiềm ẩn những rủi ro với các yếu tố có thể tác động lớn đến mặt bằng giá, trong đó mặt hàng thịt lợn tuy nguồn cung đã được bổ sung nhưng giá vẫn ở mức cao; giá dầu thô diễn biến khó lường, có thể tăng cao trong những tháng cuối năm.

Trong 6 tháng cuối năm, Ban Chỉ đạo điều hành giá thống nhất về mục tiêu tiếp tục thực hiện nhất quán mục tiêu kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, tạo sự ổn định và nền tảng thuận lợi cho các nhà đầu tư, hỗ trợ phát triển sản xuất kinh doanh, góp phần củng cố niềm tin của doanh nghiệp, người dân. Ban Chỉ đạo kiên định mục tiêu kiểm soát lạm phát dưới 4%; trong chỉ đạo điều hành giá lựa chọn thời điểm, mức độ, điều chỉnh đồng bộ các công cụ chính sách để không ảnh hưởng tới mục tiêu kiểm soát lạm phát. Kiểm soát lạm phát nhưng không thực hiện thắt chặt chính sách tài khóa, tiền tệ; các chính sách kiểm soát lạm phát phải gắn với thúc đẩy phát triển sản xuất kinh doanh, kích thích tăng trưởng. Ngày 01 tháng 07 năm 2020, tại cuộc họp Ban Chỉ đạo điều hành giá 6 tháng đầu năm 2020 và định hướng công tác điều hành giá 6 tháng cuối năm 2020, Thủ tướng Chính phủ, Trưởng Ban Chỉ đạo điều hành giá yêu cầu các Bộ, ngành, địa phương tiếp tục tập trung thực hiện đồng bộ, quyết liệt, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp đề ra, trong đó chú trọng một số nội dung trọng tâm sau:

– Công tác điều hành giá phải kết hợp đồng bộ, hiệu quả, kịp thời các biện pháp vĩ mô, chính sách tài khóa, chính sách tiền tệ để điều hành giá các mặt hàng, dịch vụ quan trọng thiết yếu như xăng dầu, y tế, giáo dục, lương thực, thực phẩm,… Các Bộ, ngành, địa phương tiếp tục theo dõi sát diễn biến cung cầu, thị trường, giá cả thị trường quốc tế và trong nước để có giải pháp bình ổn thị trường phù hợp theo thẩm quyền, nhất là đối với một số mặt hàng thiết yếu trong thời gian trong và sau dịch bệnh; tiếp tục rà soát, hoàn thiện cơ chế chính sách, quy định pháp luật để hỗ trợ sản xuất kinh doanh góp phần tiết kiệm chi phí, giảm giá thành sản phẩm, qua đó tạo thuận lợi kiểm soát tốt lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô.

– Ngân hàng Nhà nước Việt Nam tiếp tục điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, hiệu quả, phối hợp đồng bộ với chính sách tài khóa và các chính sách kinh tế vĩ mô khác nhằm kiểm soát lạm phát bình quân dưới 4%, duy trì ổn định kinh tế vĩ mô, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế, ổn định thị trường tiền tệ và ngoại hối; tiếp tục tăng cường triển khai các giải pháp tháo gỡ khó khăn nhằm đồng hành, tạo điều kiện tối đa để các doanh nghiệp khôi phục sản xuất kinh doanh.

– Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành, địa phương hướng dẫn, chỉ đạo các doanh nghiệp lớn, các hiệp hội ngành hàng có những chương trình khuyến mại, giảm giá, kích cầu tiêu dùng, hỗ trợ sản xuất kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng.

– Bộ Kế hoạch và Đầu tư (Tổng cục Thống kê) nghiên cứu xây dựng chỉ số giá sản xuất (PPI) và chỉ số giá tham chiếu của một số hàng hóa quan trọng thiết yếu để phục vụ hiệu quả cho công tác điều hành giá.

– Đối với một số mặt hàng thiết yếu:

+ Xăng dầu: Bộ Công Thương tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Bộ Tài chính điều hành giá xăng dầu theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước, bảo đảm giá xăng dầu trong nước phản ánh, bám sát diễn biến giá thành phẩm xăng dầu thế giới, tránh biến động lớn về giá xăng dầu, cân đối nguồn cung đáp ứng nhu cầu trong nước. Tổ chức kiểm soát chặt chẽ buôn lậu qua biên giới, gian lận thương mại xăng dầu trong nước.

+ Điện: Bộ Công Thương tiếp tục chỉ đạo Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) không thực hiện điều chỉnh tăng giá điện theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ – Trưởng Ban Chỉ đạo điều hành giá. Yêu cầu Bộ Công Thương, Tập đoàn Điện lực Việt Nam, cơ quan có thẩm quyền tại địa phương kiểm tra, xử lý ngay các bức xúc của người dân về chi phí tiền điện tăng đột biến; đồng thời tổ chức thực hiện, cung ứng đầy đủ, kịp thời điện cho sản xuất và đời sống, bảo đảm chất lượng điện trong mùa hè; công khai, minh bạch về giá cả và nghiên cứu điều chỉnh biểu giá bán lẻ điện sinh hoạt cho phù hợp.

+ Nước sạch sinh hoạt: Các địa phương căn cứ ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về giảm giá nước sạch sinh hoạt để triển khai điều chỉnh giá và gửi báo cáo tình hình thực hiện về Bộ Tài chính để tổng hợp báo cáo Thủ tướng Chính phủ.

+ Thịt lợn: Thực hiện ngay các giải pháp sau để đảm bảo nguồn cung, kiểm soát tốt chi phí từng khâu và có giải pháp giảm giá thịt lợn. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn: Xây dựng kế hoạch tái đàn, tăng đàn, dự kiến số liệu cho từng tháng, quý để chủ động có phương án cân đối cung cầu phù hợp; tiếp tục thúc đẩy, tạo điều kiện nhập khẩu thịt lợn và lợn sống theo chủ trương của Chính phủ. Tích cực phối hợp với các địa phương tổ chức tốt công tác tái đàn an toàn kết hợp với việc tăng cường công tác tiêu độc, khử trùng, an toàn sinh học nhằm tránh dịch bệnh tái phát; Chỉ đạo các đơn vị trực thuộc kiểm soát, giám sát chặt chẽ công tác nhập khẩu lợn sống phòng chống nhiều nguy cơ lây lan dịch bệnh và hành vi gian lận thương mại.

 Bộ Công Thương đảm bảo tốt khâu lưu thông, chỉ đạo Sở Công Thương các địa phương yêu cầu các doanh nghiệp phân phối, bán buôn, bán lẻ đẩy mạnh triển khai chương trình bình ổn thị trường mặt hàng thịt lợn; Chỉ đạo lực lượng Quản lý thị trường phối hợp với các cơ quan chức năng liên quan tăng cường kiểm tra, giám sát hoạt động mua bán, vận chuyển lợn thịt và thịt lợn không rõ nguồn gốc, xuất xứ; Chủ trì, phối hợp thực hiện việc kiểm tra, đánh giá hệ thống kiểm soát khâu trung gian đối với mặt hàng thịt lợn.

 Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương chỉ đạo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Sở Công Thương phối hợp với các cơ quan chức năng liên quan tại địa phương chủ động thúc đẩy sản xuất, chăn nuôi, tái đàn, chế biến, điều hòa và cân đối cung cầu để ổn định giá thịt lợn tại địa phương trong thời gian tới.

+ Thóc gạo: Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tiếp tục chủ động nắm bắt, theo dõi sát diễn biến tình hình thiên tai, thời tiết để tập trung các giải pháp đảm bảo diện tích gieo cấy lúa Vụ Hè Thu và Thu Đông, có kế hoạch sản xuất đảm bảo phục vụ nhu cầu tiêu dùng trong nước và xuất khẩu; Bộ Tài chính thực hiện ngay việc mua thóc, gạo dự trữ quốc gia đủ chỉ tiêu để cân đối nhu cầu dự trữ trong nước; Bộ Công Thương cần có tính toán cụ thể và thận trọng trong việc điều hành xuất khẩu gạo với mức độ, thời điểm, số lượng và giá cả đảm bảo cân đối cung cầu trong nước và xuất khẩu.

+ Dịch vụ hàng không, dịch vụ vận tải, dịch vụ logistics: Bộ Giao thông vận tải phối hợp với Bộ Tài chính và các Bộ, cơ quan liên quan chỉ đạo việc kiểm soát chặt chẽ yếu tố hình thành giá; trong đó phải giảm giá một số dịch vụ để kích cầu tiêu dùng trong bối cảnh dịch bệnh hiện nay; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát về việc kê khai, niêm yết giá và việc bán vé đúng giá niêm yết đối với các đơn vị kinh doanh vận tải.

– Sách giáo khoa: Bộ Tài chính hoàn thiện quy trình để báo cáo Ủy ban Thường vụ quốc hội xem xét, quyết định bổ sung mặt hàng sách giáo khoa vào danh mục hàng hóa do Nhà nước định giá (theo hình thức giá tối đa) nhằm bảo đảm công bằng trong biên soạn, sử dụng sách giáo khoa theo đúng tinh thần của Nghị quyết số 88/2014/QH13. Bộ Giáo dục và Đào tạo chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính nghiên cứu, xem xét đề xuất chính sách giảm giá, hỗ trợ, không thu tiền sách giáo khoa đối với học sinh thuộc các hộ nghèo, các vùng sâu xa, miền núi, hải đảo.

+ Dịch vụ giáo dục, y tế: Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Y tế, Bộ Tài chính nghiên cứu báo cáo Thủ tướng Chính phủ về việc điều chỉnh những giá dịch vụ này cho phù hợp nhằm góp phần kiểm soát lạm phát, đồng thời tháo gỡ khó khăn cho các hộ nghèo, những người gặp khó khăn.

+ Vật liệu xây dựng: Bộ Xây dựng cần kiểm soát tốt giá các loại vật liệu xây dựng, không để biến động lớn ảnh hưởng đến mặt bằng giá chung và hỗ trợ việc triển khai các dự án đầu tư công.

Phạm Dịu (Sở Công Thương)