Tăng cường công tác quản lý hoạt động sản xuất,kinh doanh rượu trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn

Tính đến tháng 6 năm 2023, trên địa bàn tỉnh có 05 cơ sở được cấp giấy phép sản xuất rượu công nghiệp với quy mô công suất khoảng 2,4 triệu lít/năm, tuy nhiên thực tế đạt thấp (năm 2022 đạt 79.700 lít); 128 cơ sở được cấp giấy phép sản xuất rượu thủ công nhằm mục đích kinh doanh (sản lượng năm 2022 đạt 907.160 lít). Ngoài ra, sản lượng rượu thủ công được sản xuất không nhằm mục đích kinh doanh, qua rà soát sơ bộ năm 2022 đạt 978.990 lít.

Sản phẩm rượu trên địa bàn tỉnh hiện đã từng bước có thương hiệu tốt trên thị trường, sự tin dùng của khách hàng trong và ngoài tỉnh, đặc biệt là sản phẩm rượu trắng men lá sản xuất tại xã Bằng Phúc, huyện Chợ Đồn (sản lượng rượu chiếm tỷ lệ 80% cả tỉnh), bước đầu đã có đơn hàng sản phẩm xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản (sản phẩm rượu của HTX Rượu men lá Thanh Tâm), đến nay đã có 04 sản phẩm rượu tham gia và đạt sản phẩm OCOP: Rượu chuối Men lá Tân Dân, rượu suối nguồn Nà Hai là sản phẩm OCOP đạt 3 sao cấp tỉnh; rượu men lá Bằng Phúc, Rượu men lá Thanh Tâm là sản phẩm OCOP đạt 4 sao cấp tỉnh.

Thực hiện Chỉ thị số 09/CT-UBND ngày 11 tháng 12 năm 2018 của UBND tỉnh Bắc Kạn về việc tăng cường công tác quản lý hoạt động sản xuất, kinh doanh rượu trên địa bàn tỉnh, trong thời gian vừa qua các ngành chức năng đã đẩy mạnh công tác hỗ trợ, quản lý hoạt động sản xuất, kinh doanh rượu, đồng thời xử lý các hành vi vi phạm để thúc đẩy hoạt động sản xuất, kinh doanh rượu trên địa bàn phát triển ổn định, bền vững.

Công tác tuyên truyền, phổ biến cho các cơ sở sản xuất, kinh doanh rượu thực hiện các quy định của pháp luật về sản phẩm rượu, đặc biệt là quản lý hoạt động sản xuất rượu thủ công nhằm mục đích kinh doanh, bán lẻ rượu, bán rượu tiêu dùng tại chỗ được các địa phương quan tâm, thực hiện, cùng với đó là hoạt động hỗ trợ cụ thể cho các cơ sở sản xuất rượu phát triển sản xuất, cụ thể như: Hỗ trợ 03 hợp tác xã sản xuất rượu ứng dụng máy móc thiết bị tiên tiến vào sản xuất (hỗ trợ 22 triệu đồng/HTX), hỗ trợ 01 hợp tác xã thuê tư vấn thiết kế mẫu mã, bao bì sản phẩm rượu (kinh phí hỗ trợ là 19 triệu đồng) và đưa sản phẩm rượu giới thiệu tham gia các hội chợ thương mại trong và ngoài tỉnh; hướng dẫn 09 cơ sở ghi nhãn hàng hóa và đăng ký quyền sử dụng mã số mã vạch, hỗ trợ 01 sản phẩm rượu men lá Bằng Phúc áp dụng hệ thống truy xuất nguồn gốc và hỗ trợ 02 hợp tác xã sản xuất rượu xây dựng và áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo TCVN ISO 9001; triển khai hỗ trợ 01 dự án khoa học và công nghệ về chế biến các sản phẩm rượu chuối tây Bắc Kạn cho HTX Tân Dân, góp phần nâng cao chất lượng rượu, tạo sản phẩm an toàn cung cấp cho người tiêu dùng với kinh phí 2,7 tỷ đồng (trong đó nguồn hỗ trợ từ ngân sách nhà nước là 1,36 tỷ đồng); hỗ trợ 01 doanh nghiệp phát triển các sản phẩm rượu Bằng Phúc từ kết quả đã nghiệm thu của dự án Ứng dụng khoa học và công nghệ nâng cao chất lượng rượu xã Bằng Phúc.

Bên cạnh đó, ngành chức năng cũng kiên quyết xử lý nghiêm các hành vi vi phạm để bảo vệ sức khỏe, an toàn tính mạng, quyền và lợi ích hợp pháp của người tiêu dùng, góp phần tăng cường công tác quản lý hoạt động sản xuất, kinh doanh rượu và ngăn chặn các vụ ngộ độc rượu diễn ra trên địa bàn. Trong giai đoạn 2018-2023, Lực lượng Quản lý thị trưởng đã kiểm tra 42 lượt vụ,  trong đó xử lý 19 lượt vụ, phát hiện hành vi vi phạm chủ yếu như: Kinh doanh hàng hóa không rõ nguồn gốc xuất xứ; kinh doanh hàng hóa thuộc ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện mà không có giấy phép theo quy định (không có giấy phép bán lẻ sản phẩm rượu); kinh doanh rượu sản xuất trong nước có độ cồn từ 5,5 độ trở lên không dán tem rượu sản xuất để tiêu thụ trong nước. Tổng số tiền phạt vi phạm hành chính (thu nộp ngân sách nhà nước) là 136,5 triệu đồng, buộc tiêu hủy 3.860 lít rượu trắng không rõ nguồn gốc, xuất xứ với tổng trị giá 84,52 triệu đồng.

Tuy nhiên, hoạt động sản xuất rượu trên địa bàn tỉnh còn có một số hạn chế như: Các cơ sở sản xuất rượu trên địa bàn tỉnh chủ yếu có quy mô nhỏ lẻ; chất lượng sản phẩm rượu sản xuất chưa được đồng đều, ổn định; công tác đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm trong hoạt động sản xuất rượu chưa thực sự được các cơ sở sản xuất quan tâm thực hiện; ý thức chấp hành các quy định pháp luật về sản xuất, kinh doanh rượu của một số tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động sản xuất, kinh doanh rượu chưa được nghiêm túc, đầy đủ; các cơ sở sản xuất rượu chưa quan tâm sử dụng tem theo Thông tư 23/2021/TT-BTC ngày 30/3/2022 của Bộ Tài chính hướng dẫn việc in, phát hành, quản lý và sử dụng tem điện tử rượu và tem điện tử thuốc lá; một số chính quyền địa phương cấp cơ sở (xã, phường, thị trấn) chưa thực hiện quyết liệt việc quản lý hoạt động sản xuất, kinh doanh rượu trên địa bàn…

(Hoạt động sản xuất rượu thủ công tại xã Bằng Phúc, huyện Chợ Đồn)

Trong thời gian tới, để quản lý tốt hoạt động sản xuất, kinh doanh rượu, các Sở, ngành, địa phương cần tiếp tục thực hiện nghiêm túc các nội dung chỉ thị số 09/CT-UBND ngày 11 tháng 12 năm 2018 của UBND tỉnh về việc tăng cường công tác quản lý hoạt động sản xuất, kinh doanh rượu. Đẩy mạnh công tác quản lý hoạt động sản xuất, kinh doanh rượu theo chức năng, nhiệm vụ của từng đơn vị, địa phương (về cấp phép, đăng ký, kê khai trong sản xuất rượu; về ghi nhãn hàng hóa sản phẩm rượu; dán tem sản phẩm rượu; an toàn thực phẩm trong sản xuất, kinh doanh rượu…). Đồng thời, tăng cường thực hiện công tác kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ các cơ sở sản xuất, kinh doanh rượu, đặc biệt là rượu sản xuất thủ công; kiểm tra, phát hiện và kiên quyết xử lý các hành vi vi phạm trong sản xuất, kinh doanh rượu, vận chuyển rượu giả, rượu không rõ nguồn gốc xuất xứ, rượu nhập lậu; sử dụng nguyên liệu bị cấm để pha chế rượu; vi phạm quy định về nhãn hàng hóa, quảng cáo, vi phạm về tự công bố… qua đó góp phần giữ gìn, phát triển thương hiệu sản phẩm rượu tỉnh Bắc Kạn trong nhận thức của người tiêu dùng trong và ngoài tỉnh./.

Lô Đình Doãn (Sở Công Thương)