Tăng cường thực hiện và khai thác hiệu quả các hiệp định thương mại tự do (FTA) đã có hiệu lực trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn

Thực hiện Chỉ thị số 38/CT-TTg ngày 19/10/2017 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường thực hiện và khai thác hiệu quả các hiệp định thương mại tự do đã có hiệu lực, công tác tuyên truyền trên địa bàn tỉnh được cấp ủy, chính quyền các cấp ngừng đẩy mạnh. Công tác thông tin, tuyên truyền, phổ biến về nội dung hội nhập quốc tế cho cán bộ, công chức, viên chức, các doanh nghiệp, người lao động và nhân dân trên địa bàn tỉnh thông qua nhiều hình thức phù hợp với điều kiện thực tế; các cơ quan thông tấn, báo chí đã phối hợp với các Sở, ngành tăng cường tuyên truyền về các hoạt động hội nhập kinh tế quốc tế. Tăng cường tuyên truyền, phổ biến cam kết trong các FTA thông qua tuyên truyền trên website của các sở, ngành, địa phương. Năm 2022 xây dựng kế hoạch và tổ chức lớp tập huấn Hội nhập kinh tế quốc tế cho trên 80 học viên là lãnh đạo và công chức, viên chức các sở, ban, ngành, đoàn thể, UBND các huyện, thành phố và các doanh nghiệp, hợp tác xã, cơ sở sản xuất kinh doanh trên địa bàn tỉnh về các Hiệp định tự do thương mại thế hệ mới, hiệp định CPTPP, EVFTA, RCEP, UKVFTA; về phòng vệ thương mại và các cam kết cụ thể có liên quan trong các FTA, CPTPP, EVFTA,…; hướng dẫn các doanh nghiệp sử dụng các công cụ phòng vệ thương mại hợp lý để bảo vệ sản xuất trong nước; phổ biến chính sách, quy định về xuất xứ, phòng chống gian lận xuất xứ, chuyển tải bất hợp pháp nhằm lẩn tránh các biện pháp phòng vệ thương mại;… từ đó giúp việc triển khai công tác Hội nhập kinh tế quốc tế đạt hiệu quả hơn.

Sở Công Thương là cơ quan thường trực công tác Hội nhập kinh tế quốc tế của UBND tỉnh, năm 2021 đã biên soạn, xuất bản cuốn Sổ tay tuyên truyền, hướng dẫn thực thi cam kết trong các Hiệp định Thương mại tự do thế hệ mới (CPTPP, EVFTA). Hiện nay, Sở Công Thương đang biên soạn cuốn Sổ tay tuyên truyền, hướng dẫn thực thi cam kết trong các Hiệp định Thương mại tự do thế hệ mới (UKVFTA, RCEP ) để góp phần cung cấp cho các cơ quan quản lý nhà nước và doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh có cái nhìn tổng quan về tình hình đàm phán, ký kết các Hiệp định thương mại tự do thế hệ mới của Việt Nam; một số thực thi cam kết chủ yếu; một số chủ trương, định hướng, Kế hoạch của UBND tỉnh về triển khai các Hiệp định này trên địa bàn tỉnh.

Trong năm 2021 và 10 tháng năm 2022, tuy chịu ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19 nhưng hoạt động xuất nhập khẩu của tỉnh vẫn tăng trưởng khá tốt. Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu 10 tháng đầu năm 2022 đạt 30,551 triệu USD, đạt 122,2% kế hoạch năm 2022; trong đó kim ngạch xuất khẩu đạt 19,484 triệu USD, kim ngạch nhập khẩu đạt 11,067 triệu USD. Mặt hàng xuất khẩu: Đũa gỗ,  Gỗ dán ép,  Kim loại chì thỏi thô; Hoa quả chế biến; Kẽm Sunfat… Mặt hàng nhập khẩu chủ yếu: Vener nguyên liệu, Máy móc thiết bị, Tinh quặng kẽm, Hợp kim chì atim, Chế phẩm hóa học, Quặng chì nguyên khai, than cốc, Chế phẩm hóa học…

Bên cạnh đó, công tác hỗ trợ các doanh nghiệp địa phương tranh thủ tận dụng các FTA; nâng cao năng lực hội nhập, cạnh tranh của doanh nghiệp địa phương được các cấp, các ngành quan tâm thực hiện thông qua việc xây dựng các Chương trình hỗ trợ, nâng cao năng lực cạnh tranh cho các ngành hàng, doanh nghiệp như Ban hành Nghị quyết số 08-NQ/TU ngày 22/4/2021 của Ban Chấp hành đảng bộ tỉnh về đẩy mạnh cải cách hành chính, nâng cao năng lực cạnh tranh cấp tỉnh giai đoạn 2021 – 2025; Quyết định số 1814/QĐ-UBND ngày 30/9/2021 của Ủy ban nhân dân tỉnh về Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 76/NQ-CP ngày 15/7/2021 của Chính phủ và Nghị quyết số 08-NQ/TU ngày 22/4/2021 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, giai đoạn 2021 -2025 nhằm thực hiện hiệu quả Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2021 – 2030 và đẩy mạnh cải cách hành chính, nâng cao năng lực cạnh tranh cấp tỉnh giai đoạn 2021 – 2025. UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ban, ngành chủ động xây dựng Chương trình, dự án, đề án nhằm hỗ trợ và tạo điều kiện cho các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh trên địa bàn tỉnh, qua đó góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp, của sản phẩm, từng bước đáp ứng yêu cầu hội nhập kinh tế quốc tế.

Đối với hoạt động xúc tiến thương mại, hỗ trợ quảng bá tiêu thụ sản phẩm: Ủy ban nhân dân tỉnh đã kịp thời chỉ đạo các sở, ngành chuyên môn thông tin tới các doanh nghiệp, hợp tác xã, cơ sở sản xuất kinh doanh trên địa bàn tỉnh để chủ động tham gia các Hội chợ thương mại, hội chợ triển lãm trong cả nước; thực hiện xúc tiến tiêu thụ sản phẩm qua môi trường số, áp dụng công nghệ thông tin để thực hiện, kết nối và hỗ trợ đưa toàn bộ các sản phẩm OCOP và một số sản phẩm đặc trưng của tỉnh Bắc Kạn lên sàn thương mại điện tử Voso và sàn thương mại điện tử PostMart; triển khai thực hiện Đề án phát triển thương mại điện tử quốc gia năm 2021 cho 8 đơn vị Hợp tác xã, doanh nghiệp với sản phẩm là Hệ thống tiếp thị đa kênh gồm: 08 website, hệ thống email, 08 fanpage trên Facebook.

Chủ trì, phối hợp với các đơn vị có liên quan tham mưu UBND tỉnh tổ chức Hội nghị trực tuyến trao đổi, chia sẻ thông tin giữa UBND tỉnh với Đại sứ quán nước CHXHCN Việt Nam tại Hy Lạp về xúc tiến đầu tư, thương mại, du lịch, hợp tác nguồn nhân lực. tham mưu Tổ chức gian hàng của tỉnh tham gia trưng bày tại Hội chợ triển lãm “ECO-GREEN VIET NAM EXPO” – Hy Lạp năm 2022 với 19 sản phẩm là sản phẩm OCOP, công nghiệp nông thôn tiêu biểu và các sản phẩm đảm bảo tiêu chuẩn xuất khẩu của 10 đơn vị tham gia trưng bày, thời gian từ ngày 31/5 đến 02/6/2022.

Trong năm 2021 – 2022, cơ quan thường trực Hội nhập kinh tế quốc tế của tỉnh đã thường xuyên thông tin, tuyên truyền kịp thời chính sách, quy định về xuất xứ, phòng chống gian lận về xuất xứ, chuyển tải bất hợp pháp nhằm lẩn tránh các biện pháp phòng vệ thương mại, các biện pháp kỹ thuật phù hợp với cam kết quốc tế để hỗ trợ cho sự phát triển của các doanh nghiệp và bảo vệ người tiêu dùng,…theo chỉ đạo, hướng dẫn của Bộ Công Thương.

Tiếp tục củng cố, tăng cường mối quan hệ hợp tác đã có với các tổ chức tài chính quốc tế, các tổ chức phi Chính phủ nước ngoài, các Đại sứ quán, cơ quan đại diện của Chính phủ các nước đang tài trợ cho tỉnh, cụ thể: Quỹ phát triển nông nghiệp quốc tế (IFAD), Ngân hàng phát triển Châu Á (ADB), Ngân hàng Thế giới (WB), Cơ quan hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA), Cơ quan hợp tác phát triển Luxembourg; Cơ quan Phát triển Pháp (AFD); tổ chức ChildFund Australia tại Việt Nam, Apheda..vv

Quản lý, theo dõi theo quy định các dự án có vốn đầu tư nước ngoài và chương trình, dự án do các tổ chức quốc tế, Chính phủ các nước, các tổ chức PCPNN tài trợ: Trong năm 2021, thực hiện quản lý, theo dõi 08 chương trình, dự án ODA đang triển khai thực hiện; 16 khoản viện trợ PCPNN được triển khai trên địa bàn tỉnh; 04 dự án có vốn đầu tư nước ngoài đang hoạt động. Năm 2022, tham mưu cho UBND tỉnh phê duyệt 01 khoản viện trợ phi Chính phủ nước ngoài với tổng vốn cam kết là 16.120 USD của Nhà tài trợ The Free Wheelchair Mission (Mỹ).

Tuy nhiên trong quá trình thực hiện các Hiệp định thương mại tự do đã có hiệu lực trên địa bàn tỉnh còn một số khó khăn như nhận thức, mức độ hiểu biết của doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh về hội nhập kinh tế quốc tế nói chung và về các Hiệp định thương mại tự do thế hệ mới còn hạn chế, các doanh nghiệp chưa thực sự chủ động, tìm hiểu, nghiên cứu, do đó việc áp dụng và tận dụng các cam kết trong các Hiệp định chưa được triệt để, hiệu quả, chưa chú trọng tiếp cận các thông tin về hội nhập để xây dựng chiến lược kinh doanh lâu dài; Công tác thông tin, tuyên truyền, phổ biến chưa được thường xuyên, chưa được đồng bộ giữa các cấp, các ngành, các địa phương và chưa đa dạng; Chưa thu hút được nhiều dự án có quy mô lớn, đủ tiềm lực cũng như chưa thu hút được nhiều doanh nghiệp FDI từ các nước có thế mạnh về vốn, công nghệ, đặc biệt là từ các nước đối tác tham gia Hiệp định CPTPP; Hiệp định EVFTA; Hiệp định UKVFTA.

Trong thời gian tới, tỉnh Bắc Kạn tiếp tục đẩy mạnh và đổi mới công tác thông tin, tuyên truyền, phổ biến kiến thức về hội nhập kinh tế quốc tế cho cán bộ, công chức, viên chức, các doanh nghiệp, người lao động trong các cơ quan, đơn vị và nhân dân trên địa bàn tỉnh. Triển khai thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ được giao tại Kế hoạch số 306/KH-UBND ngày 20/7/2018 của Ủy ban nhân dân tỉnh Bắc Kạn về việc tổ chức triển khai thực hiện cam kết của các Hiệp định thương mại tự do (FTA) mà Việt Nam tham gia đã có hiệu lực, đẩy mạnh và nâng cao hiệu quả tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn trong thời gian tới. Đồng thời, chỉ đạo các cấp, các ngành tiếp tục triển khai thực hiện các chương trình hỗ trợ thiết thực cho doanh nghiệp, phù hợp với yêu cầu tình hình mới như hỗ trợ thông tin, tiếp cận thị trường nhất là thị trường xuất khẩu; xây dựng thương hiệu, tư vấn sở hữu trí tuệ…Tăng cường đẩy mạnh công tác đối ngoại và hợp tác quốc tế gắn với thực hiện nhiệm vụ đảm bảo an ninh quốc phòng, trật tự an toàn xã hội địa phương, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh.

                                                            Phạm Thị Dịu (Sở Công Thương)