Một số kết quả trong triển khai các hoạt động hưởng ứng Ngày Quyền của Người tiêu dùng Việt Nam năm 2023 trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn

Hưởng ứng Ngày Quyền của Người tiêu dùng Việt Nam năm 2023 với Chủ đề “Thông tin minh bạch – Tiêu dùng an toàn” theo Kế hoạch của Bộ Công Thương, trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn, UBND tỉnh đã ban hành kế hoạch triển khai các hoạt động hưởng ứng Ngày Quyền của Người tiêu dùng Việt Nam năm 2023 trên địa bàn tỉnh. Trong đó, giao các sở, ban, ngành, đoàn thể, địa phương, đơn vị trên địa bàn tỉnh chủ động tuyên truyền Luật Bảo vệ quyền lợi NTD và các quy định pháp luật khác có liên quan bằng các chương trình, hình thức hoạt động phù hợp theo nội dung, lĩnh vực của từng ngành, đơn vị nhằm khuyến khích, động viên sự tham gia tích cực của các cơ quan quản lý nhà nước, tổ chức xã hội, doanh nghiệp và NTD trên địa bàn tỉnh. Theo đó, các sở, ban, ngành, địa phương, đơn vị trên địa bàn tỉnh đã chủ động xây dựng kế hoạch, triển khai thực hiện phù hợp với tình hình thực tế và phạm vi quản lý và đã đạt được một số kết quả nổi bật như:

Về công tác tuyên truyền: Trên địa bàn tỉnh, các hoạt động tuyên truyền, hưởng ứng được triển khai thực hiện bằng nhiều hình thức, phù hợp với chức năng nhiệm vụ được giao của từng đơn vị, như: Tuyên truyền trên trang thông tin điện tử, bản tin hoặc bảng điện tử của ngành, đơn vị; treo băng rôn, khẩu hiệu; tuyên truyền thông qua các cuộc họp, sinh hoạt của cơ quan và lồng ghép trong các hoạt động chuyên môn tuyên truyền đến NTD thuộc phạm vi quản lý.

Sở Công Thương với vai trò là cơ quan tham mưu công tác bảo vệ quyền lợi NTD trên địa bàn tỉnh đã chủ động phối hợp với các cơ quan truyền thông (Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh; Báo Bắc Kạn; Cổng Thông tin điện tử tỉnh) và tuyên truyền tại Website của Sở về Ngày Quyền của NTD Việt Nam trong Tháng cao điểm (tháng 3/2023) nhằm động viên, khuyến khích sự tham gia của các cơ quan nhà nước, các tổ chức xã hội, doanh nghiệp và NTD trên địa bàn tỉnh tham gia vào các hoạt động bảo vệ quyền lợi NTD, góp phần khẳng định vai trò công tác bảo vệ quyền lợi NTD trong xây dựng môi trường kinh doanh, tiêu dùng lành mạnh và tạo động lực phát triển, đổi mới, sáng tạo cho nền kinh tế của tỉnh và của đất nước. Đồng thời, triển khai Chương trình khảo sát “Hàng hóa, dịch vụ người tiêu dùng tin cậy” năm 2023 theo kế hoạch của Hội Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam đến các cơ sở sản xuất trên địa bàn tỉnh nhằm rà soát nhu cầu và đề xuất các sản phẩm hàng hóa, dịch vụ của tỉnh tham gia Chương trình; phối hợp Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh triển khai về hoạt động Giải thưởng Chất lượng Quốc gia năm 2023 là giải thưởng do Thủ tướng Chính phủ tặng cho các tổ chức, doanh nghiệp tiêu biểu, xuất sắc trong việc nâng cao chất lượng sản phẩm, hàng hóa, nhằm giúp cho các tổ chức, doanh nghiệp của tỉnh có thể tìm hiểu, tham dự để học hỏi, đánh giá và cải tiến một cách toàn diện về công tác quản lý, chất lượng sản phẩm, hàng hóa…, để nâng cao hiệu quả, chất lượng sản phẩm.

Các báo, đài, cổng thông tin điện tử tỉnh đã tăng cường thời lượng, trang tin có chuyên đề, chuyên mục, phóng sự, phỏng vấn, bài viết về Ngày Quyền của người tiêu dùng Việt Nam năm 2023. Trong đó, Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh bên cạnh phát sóng phóng sự về Ngày Quyền của người tiêu dùng Việt Nam trong tháng 3/2023 còn duy trì phát sóng các chuyên mục:  “Y tế và sức khỏe cộng đồng”; “Ống kính phóng viên”; “Truyền hình Công Thương”, “An toàn đời sống” trên sóng truyền hình tỉnh với nhiều tin, bài phản ánh hoạt động, triển khai thực hiện nhiệm vụ của các cơ quan chức năng trong công tác đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại, sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng nhằm đẩy mạnh công tác tuyên truyền phổ biến pháp luật, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, công chức và nhân dân về công tác đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và bảo vệ NTD trên địa bàn tỉnh.

Công an tỉnh đã chủ động lồng ghép tuyên truyền về Ngày Quyền của người tiêu dùng Việt Nam với hoạt động tuyên truyền của ngành về phong trào bảo vệ an ninh tổ quốc tại các thôn, bản, tổ, khu phố được 312 buổi với 29.393 lượt người tham gia; đăng 02 tin trên trang thông tin điện tử Công an tỉnh và đăng tải các hoạt động thiết thực trên các trang mạng xã hội ở từng địa phương; treo băng rôn ở trụ sở các đơn vị trực thuộc; chạy tuyên truyền trên bảng điện tử trụ sở Công an tỉnh trong tháng 3 năm 2023 (Tháng cao điểm). Đồng thời, chỉ đạo các lực lượng, đơn vị liên quan tăng cường kiểm tra các cơ sở sản xuất, kinh doanh trên địa bàn, xử lý nghiêm các cơ sở có hành vi mua bán hàng giả, hàng kém chất lượng, đầu cơ, buôn lậu, xâm phạm sở hữu trí tuệ… để cảnh tỉnh, răn đe, phòng ngừa, góp phần bảo vệ quyền lợi NTD.

Các hoạt động tuyên truyền đã góp phần không nhỏ trong nâng cao nhận thức, thay đổi thói quen mua sắm, tiêu dùng của người dân và phát huy được sự chung tay của đông đảo cán bộ, công chức, người dân trên địa bàn tỉnh vào công tác bảo vệ quyền lợi NTD.

Về công tác kiểm tra, kiểm soát: Các cơ quan nhà nước trên địa bàn tỉnh đã tăng cường các hoạt động giám sát, kiểm tra thị trường, xử lý nghiêm các hành vi xâm phạm trong phạm vi, lĩnh vực quản lý. Trong đợt hưởng ứng Ngày Quyền của người tiêu dùng Việt Nam (5 tháng đầu năm 2023), kết quả kiểm tra và xử lý vi phạm trên địa bàn tỉnh cụ thể: Tổng số vụ xử lý: 451 vụ/452 đối tượng vi phạm, trong đó: Khởi tố: 49 vụ/49 đối tượng; xử phạt VPHC: 334 vụ; tổng số tiền thu nộp NSNN: 11.738,1 triệu đồng, trong đó: Tiền xử phạt VPHC: 4.594,1 triệu đồng; tiền phạt bổ sung, truy thu thuế: 7.144 triệu đồng. Kết quả một số lĩnh vực kiểm tra và xử lý vi phạm cơ bản như sau:

Về chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả: Công an tỉnh: xử lý VPHC 01 vụ, phạt tiền 2 triệu đồng về hành vi kinh doanh hàng hóa có nhãn ghi không đầy đủ các nội dung bắt buộc; phát hiện và chuyển cơ quan chức năng xử lý theo thẩm quyền 01 cơ sở vi phạm về kinh doanh thực phẩm không rõ nguồn gốc, xuất xứ, tịch thu 506 sản phẩm (bánh, kẹo) và 02 cơ sở bán hàng đã hết hạn sử dụng; nhắc nhở, chấn chỉnh 04 cơ sở kinh doanh có vi phạm nhỏ để khắc phục. Cục Quản lý thị trường tỉnh đã xử lý 22 vụ về chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả với tổng số tiền thu nộp NSNN là 186,25 triệu đồng; buộc tiêu hủy tang vật, hàng hóa vi phạm với trị giá 75,635 triệu đồng với các hành vi chủ yếu: Buôn bán hàng hóa mà nhà nước cấm kinh doanh; buôn bán hàng hóa giả mạo nhãn hiệu, hàng nhập lậu; vi phạm trong lĩnh vực khuyến mại, kiểm dịch động vật; kinh doanh rượu; kinh doanh hàng hóa có điều kiện…

Về quản lý giá, chống đầu cơ, găm hàng: Lực lượng Quản lý thị trường đã phát hiện và xử lý 16 vụ về hành vi không niêm yết giá hàng hóa tại địa điểm phải niêm yết giá, thu nộp NSNN 12,75 triệu đồng.

Về an toàn vệ sinh thực phẩm: Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã kiểm tra 28 cơ sở ATTP, xét nghiệm nhanh 56 mẫu thực phẩm rau, củ, quả (kết quả: 100% mẫu đạt tiêu chuẩn). Cục Quản lý thị trường phát hiện và xử lý 17 vụ, thu nộp NSNN 45,55 triệu đồng; buộc tiêu hủy tang vật vi phạm gồm: 1.484 đơn vị thực phẩm không rõ nguồn gốc xuất xứ, tổng trị giá 43,156 triệu đồng.

Về phòng chống dịch bệnh: Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã kiểm tra, kiểm soát tại 02 Trạm/chốt kiểm dịch và các chợ với tổng số 48.441 con gia súc, gia cầm; kiểm dịch vận chuyển động vật xuất ra khỏi tỉnh được 715 phương tiện với 221.619 con gia súc, gia cầm và 351.385 kg sản phẩm động vật; phun khử trùng tiêu độc khi qua trạm, chốt với tổng số 44 lít Han-lodine, thu nộp NSNN 28,6 triệu đồng; Xử lý 07 vụ vi phạm về kiểm dịch, nộp NSNN: 43 triệu đồng; phối hợp với Phòng Cảnh sát giao thông, Công an tỉnh xử lý 01 trường hợp VPHC trong lĩnh vực thú y về hành vi không có giấy chứng nhận kiểm dịch, nộp NSNN số tiền 07 triệu đồng.

Về chống thất thu thuế: Cục Thuế tỉnh phối hợp các cơ quan chức năng tăng cường kiểm tra, kiểm soát việc thực hiện chế độ hoá đơn, chứng từ đối với hàng hoá nhập khẩu, hàng hóa tiêu thụ lưu thông trên thị trường nhằm phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm pháp luật về thuế, về hoá đơn và pháp luật giá. Trong đó, xử lý 72 vụ vi phạm trong lĩnh vực thuế; thu nộp là 2.263 triệu đồng; tiền phạt bổ sung truy thu thuế là: 7.144 triệu đồng.

Về lĩnh vực y tế: Sở Y tế tăng cường kiểm tra, kiểm soát, phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trong lĩnh vực quản lý. Kết quả: Phát hiện và xử lý 07 vụ/07 đối tượng vi vi phạm gian lận thương mại trong lĩnh vực y tế, thu nộp NSNN: 85,3 triệu đồng, buộc tiêu huỷ số lượng thuốc vi phạm đối với 02 cơ sở với tổng giá trị là 1,567 triệu đồng; kiểm tra, giám sát chất lượng thuốc trên địa bàn huyện Bạch Thông: phát hiện và xử lý 01 vụ, thu nộp NSNN: 800.000 đồng với hành vi vi phạm là kinh doanh thuốc không rõ nguồn gốc, xuất xứ. Buộc tiêu huỷ số thuốc vi phạm trị giá 275.000 đồng.

Về lĩnh vực nông nghiệp và phát triển nông thôn: Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn kiểm tra 13 cơ sở kinh doanh, buôn bán giống cây trồng, phân bón và thuốc bảo vệ thực vật (BVTV). Trong đó, xử lý 02 vụ, thu hồi 7,06 kg thuốc BVTV hết hạn sử dụng, thuốc BVTV nằm trong danh mục thuốc BVTV cấm sử dụng tại Việt Nam, nộp NSNN 7 triệu đồng; lấy 15 mẫu giống lúa, kết quả: 14 mẫu giống có tỷ lệ nảy mầm của hạt giống và hạt khác giống trong các mẫu được phân tích đảm bảo tiêu chuẩn chất lượng hạt giống theo quy định (01 mẫu chưa có kết quả).

Về lĩnh vực khoa học và công nghệ: Sở Khoa học Công nghệ tăng cường công tác kiểm tra về đo lường, chất lượng sản phẩm, hàng hóa. Trong đó: kiểm tra nhãn hàng hóa, mã số mã vạch tại các cơ sở sản xuất, kinh doanh hàng đóng gói sẵn; việc chấp hành các quy định về đo lường đối với các đơn vị quản lý, sử dụng đồng hồ nước lạnh; kiểm tra 05 cơ sở kinh doanh thiết bị điện, điện tử và 04 cơ sở xăng, nhiên liệu điezen, dầu nhờn động cơ đốt trong, khí dầu mỏ hóa lỏng LPG; 1.336 mẫu hàng hóa được kiểm tra tại hiện trường; 23 mẫu xăng, dầu tại các cửa hàng xăng dầu; kiểm tra 02 đơn vị thực hiện quy định về hoạt động kiểm định, hiệu chuẩn, thử nghiệm phương tiện đo. Kết quả: Không phát hiện vi phạm.

Để có được những kết quả nói trên về công tác bảo vệ quyền lợi NTD nói chung, hưởng ứng Ngày Quyền của người tiêu dùng Việt Nam năm 2023 nói riêng là nhờ sự quan tâm, chỉ đạo sát sao và sự chung tay, vào cuộc của các cấp chính quyền, các sở, ngành, đơn vị, các tổ chức, cá nhân trên địa bàn tỉnh. Tuy điều kiện kinh tế của tỉnh còn nhiều hạn chế tuy nhiên UBND tỉnh luôn quan tâm bố trí kinh phí để triển khai thực hiện các hoạt động về công tác bảo vệ quyền lợi NTD; công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát của các lực lượng chức năng cũng được triển khai thường xuyên góp phần ổn định thị trường, góp phần đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp của NTD. Đặc biệt, công tác bảo vệ quyền lợi NTD còn nhận được sự tham gia hợp tác, hỗ trợ của các tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh trên địa bàn tỉnh, tạo những chuyển biến tích cực trong kinh doanh lành mạnh, tiêu dùng bền vững và hưởng ứng Chủ đề “Thông tin minh bạch – Tiêu dùng an toàn”.

Tuy nhiên, các hoạt động hưởng ứng Ngày Quyền của Người tiêu dùng Việt Nam trên địa bàn tỉnh cũng còn những hạn chế nhất định như: Hình thức tuyên truyền còn chưa phong phú, đa dạng; số lượt tuyên truyền còn chưa nhiều và thường xuyên nên còn hạn chế trong thu hút được đông đảo sự quan tâm của người dân. Bên cạnh đó, sự dễ dãi trong lựa chọn mua hàng, e ngại kiến nghị, phản ánh, khiếu nại khi tiêu dùng hàng hóa, dịch vụ không đảm bảo của NTD cũng làm cho công tác đấu tranh phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại, vi phạm quyền sở hữu trí tuệ và bảo vệ NTD của lực lượng chức năng gặp nhiều khó khăn. Trong khi đó, các hành vi, thủ đoạn sản xuất, kinh doanh hàng lậu, hàng giả, hàng kém chất lượng ngày càng tinh vi, phức tạp gây khó khăn trong quá trình kiểm tra, xác minh, xử lý, đặc biệc là đối với hoạt động kinh doanh trên môi trường mạng tại các trang thương mại điện tử điện tử là rất khó kiểm soát cả về chủ thể giao dịch, nguồn gốc, xuất xứ và chất lượng hàng hoá.

Tiếp nối các hoạt động trong tháng cao điểm (tháng 3/2023), trên địa bàn tỉnh sẽ tiếp tục triển khai thực hiện nhiều hoạt động nhằm nâng cao hiệu quả công tác bảo vệ quyền lợi NTD trong thời gian tới để công tác bảo vệ quyền lợi NTD có sự chung tay vào cuộc và thực sự là trách nhiệm chung của toàn xã hội./.

Triệu Thanh Hoa (Sở Công Thương)