Kết quả hoạt động công nghiệp – thương mại năm 2020 trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn

Bước vào năm 2020, là năm cuối cùng thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội 5 năm, giai đoạn 2016-2020. Ngay từ cuối năm 2019, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 2488/QĐ-UBND ngày 10/12/2019 về giao chỉ tiêu kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội, đảm bảo an ninh – quốc phòng năm 2020. Đồng thời, tỉnh ban hành Quyết định số 33/QĐ-UBND ngày 09/01/2020 của UBND tỉnh về việc ban hành Chương trình hành động thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội, đảm bảo an ninh – quốc phòng năm 2020. UBND tỉnh Bắc Kạn tập trung chỉ đạo các ngành chức năng, các địa phương triển khai thực hiện đồng bộ các giải pháp đã đề ra. Qua đó, tình hình kinh tế – xã hội của tỉnh tiếp tục phát triển, an sinh xã hội được bảo đảm, quốc phòng – an ninh được giữ vững.

Khu vực công nghiệp và xây dựng dự báo đạt mức tăng trưởng 5,28% so với cùng kỳ năm 2019, đóng góp 0,85% điểm phần trăm (+61.302 triệu đồng). Trong đó: Công nghiệp tăng 5,81% (Ngành công nghiệp khai khoáng tăng trưởng 2,93%; Ngành công nghiệp chế biến tăng 8,24; Sản xuất và phân phối điện, khí đốt, nước nóng, hơi nước và điều hoà không khí tăng 8,2%; Cung cấp nước, hoạt động quản lý và xử lý rác thải, nước thải tăng 7,66%), và ngành xây dựng tăng 5%.

Năm 2020, một số nhà máy công nghiệp dừng hoạt động (như nhà máy Gang Cẩm Giàng), một số dự án khai thác, chế biến phải tạm ngừng hoạt động một thời gian do ảnh hưởng đến môi trường,.., nhưng nhìn chung nhiều sản phẩm công nghiệp dự ước đạt tăng trưởng khá cao so với kế hoạch và so với cùng kỳ năm 2019. Sản xuất công nghiệp trên địa bàn tỉnh năm 2020 đã có sự phát triển nhất định, một số sản phẩm công nghiệp tăng cao.

Dự ước GRDP khu vực xây dựng là 786 tỷ đồng (Giá so sánh năm 2010), tăng 5% so với năm 2019. Mức tăng trưởng của ngành xây dựng có thể còn cao hơn nữa nếu tiến độ thực hiện và giải ngân một số nguồn vốn của một số dự án đầu tư ngoài ngân sách nhà nước không bị chậm so với tiến độ cam kết.

Trong năm 2020, tỉnh Bắc Kạn đã triển khai thực hiện nghiêm túc các giải pháp cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh cấp tỉnh, cấp huyện, thành phố, các sở, ban, ngành của tỉnh theo Nghị quyết số 02/NQ-CP ngày 01/01/2020 của Chính phủ. UBND tỉnh đã tổ chức hội nghị đánh giá kết quả PCI năm 2019. Theo kết quả xếp hạng năm 2019, Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh của tỉnh Bắc Kạn đạt 62,8 điểm, tăng 2,7 điểm phần trăm, tăng 01 bậc so với năm 2018 (đứng vị trí thứ 59/63 địa phương). Năm 2020, tỉnh đã phê duyệt chủ trương đầu tư cho 15 dự án với tổng vốn đầu tư đăng ký được 2.452 tỷ đồng (có 2 dự án đầu tư tại Khu công nghiệp), tăng 7 dự án và tăng 1.872 tỷ đồng so với cùng kỳ năm 2019.

Năm 2020, toàn tỉnh có 50 doanh nghiệp thành lập mới với vốn đăng ký là 497 tỷ đồng, giảm 4 doanh nghiệp so với cùng kỳ năm 2019; 38 doanh nghiệp ngừng hoạt động, tăng 01 doanh nghiệp so với cùng kỳ và 12 doanh nghiệp giải thể, tăng 05 doanh nghiệp so với cùng kỳ.

Dự báo tổng giá trị gia tăng của khu vực dịch vụ (Khu vực III) năm 2020 (Theo giá so sánh 2010) ước tính đạt 3.831.602 triệu đồng, tăng 2,49% và đóng góp 1,3 điểm phần trăm (tương đương 93.082 triệu đồng) vào tốc độ tăng trưởng chung của tỉnh. Một số ngành thuộc khu vực III có mức tăng cao so với cùng kỳ: Thông tin và truyền thông tăng 4,07%; Ngành hoạt động tài chính, ngân hàng, bảo hiểm tăng 5,09%; Hoạt động của Đảng cộng sản, tổ chức chính trị – xã hội, quản lý nhà nước, an ninh quốc phòng, bảo đảm xã hội bắt buộc tăng 6,29%; Ngành Y tế và hoạt động trợ giúp xã hội tăng 9,05%.

Bên cạnh đó, một số ngành thuộc khu vực III những năm trước có mức tăng trưởng cao, đóng nhiều vào tốc độ tăng chung của khu vực dịch vụ thì năm 2020 do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19 lại giảm mạnh so với cùng kỳ là ngành bán buôn và bán lẻ; sửa chữa ô tô, mô tô, xe máy giảm 12,39% so với cùng kỳ; ngành vận tải kho bãi giảm 2,73%; ngành dịch vụ lưu trú, ăn uống giảm 11,32%; ngành hoạt động dịch vụ khác giảm 1,75%.

1. Sản xuất công nghiệp:

1.1. Chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP)

Sản xuất công nghiệp trên địa bàn tỉnh tiếp tục có chuyển biến tích cực. Chỉ số sản xuất toàn ngành công nghiệp tháng 12 năm 2020 so với tháng 12 năm 2019 ước tính tăng 14,73%. Trong đó: Ngành công nghiệp khai khoáng tăng 12,22%; Ngành công nghiệp chế biến, chế tạo tăng 13,32%; Ngành sản xuất phân phối điện và khí đốt, nước nóng, hơi nước và điều hòa không khí tăng 21,16% và nhóm ngành cung cấp nước, hoạt động quản lý và xử lý rác thải, nước thải tăng 27,77%.

Chỉ số sản xuất toàn ngành công nghiệp cộng dồn 12 tháng năm 2020 so với cùng kỳ năm trước tăng 4,86%: Trong đó: Ngành khai khoáng tăng 2,74%; Ngành chế biến, chế tạo tăng 5,07%; Ngành sản xuất phân phối điện và khí đốt, nước nóng, hơi nước và điều hòa không khí tăng 9,28% và nhóm ngành cung cấp nước, hoạt động quản lý và xử lý rác thải, nước thải tăng 8,86%.

Chỉ số sản xuất toàn ngành công nghiệp quý so với cùng kỳ năm trước có quý I tăng 5,08%, quý II giảm 0,71%, quý III tăng 5,98% và quý IV tăng 8,42%. Nhìn chung, sản xuất công nghiệp năm 2020 diễn biến phức tạp do ảnh hưởng của dịch Covod-19. Quý I, sản xuất công nghiệp tăng khá (5,08%); nhưng đến quý II, do ảnh hưởng của dịch Covod-19 đã tác động đối với mọi mặt của đời sống xã hội, thị trường tiêu thụ sản phẩm sản xuất công nghiệp của thế giới bị giảm, dừng, đóng băng đặc biệt là thị trường Trung Quốc, Mỹ và Châu Âu. Từ cuối quý II trở đi, Được sự chỉ đạo, điều hành, kiểm soát kịp thời của Chính phủ cùng sự vào cuộc quyết liệt của các đơn vị, địa phương, từ tháng 5/2020 đến nay, tình hình phát triển công nghiệp trên địa bàn tỉnh đã có nhiều chuyển biến, hoạt động công nghiệp nhìn chung ổn định, các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh đã dần tập trung vào sản xuất, kinh doanh. Chỉ số sản xuất công nghiệp của tỉnh từ quý III trở đi đã tăng trở lại: Quý III tăng 5,98%; quý IV tăng 8,42%.

1.2. Giá trị sản xuất công nghiệp:

Giá trị sản xuất công nghiệp (giá so sánh 2010) tháng 12 năm 2020 ước đạt 130.569 triệu đồng, tăng 1,98% so với tháng trước và tăng 7,89% so với tháng cùng kỳ năm trước. Giá trị sản xuất công nghiệp cộng dồn cả năm 2020 trên địa bàn tỉnh ước tính đạt 1.334.251 triệu đồng, tăng 5,40% so với năm 2019. Trong đó: Công nghiệp khai thác ước đạt 385.347 triệu đồng, tăng 2,53%; Công nghiệp chế biến, chế tạo ước đạt 847.758 triệu đồng, tăng 6,26%; Công nghiệp sản xuất phân phối điện và khí đốt, nước nóng, hơi nước và điều hòa không khí ước đạt 60.486 triệu đồng, tăng 10,24%; Công nghiệp cung cấp nước, hoạt động quản lý và xử lý rác thải, nước thải ước đạt 40.660 triệu đồng, tăng 8,63% so với cùng kỳ. Giá trị sản xuất công nghiệp quý III năm 2020 ước đạt 346.879 triệu đồng, tăng 5,14% so với quý III năm 2019; giá trị sản xuất công nghiệp quý IV năm 2020 ước đạt 384.008 triệu đồng, tăng 9,90% so với quý IV năm 2019 và tăng 39,53% so với quý III/2020

1.3. Sản phẩm công nghiệp

Nhìn chung, sản xuất công nghiệp năm 2020 của tỉnh Bắc Kạn đã có những bước phát triển vững chắc, tạo tiền đề quan trọng để giai đoạn 2021-2025 bứt phá phát triển nhanh, bền vững hơn. Một số dự án công nghiệp triển khai theo kế hoạch, bổ sung quy hoạch các dự án thủy điện và hướng dẫn thành lập cụm công nghiệp Huyền Tụng, thành phố Bắc Kạn và cụm công nghiệp Quảng Chu, huyện Chợ Mới.

2. 2. Thương mại, dịch vụ

Lĩnh vực dịch vụ thương mại là lĩnh vực bị ảnh hưởng lớn do dịch bệnh Covid-19, đặc biệt là trong thời gian giãn cách xã hội. Đến nay, nhìn chung tình hình thị trường thương mại trên địa bàn tỉnh đã dần đi vào ổn định. Giá cả các mặt hàng lương thực, thực phẩm ổn định, không có hiện tượng tăng giá đột biến, bất thường; lượng lương thực, thực phẩm thiết yếu phục vụ nhu cầu tiêu dùng của người dân vẫn đảm bảo, không có hiện tượng người dân đổ xô đi mua lương thực thực phẩm tích trữ; các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh tiếp tục tập trung vào sản xuất, kinh doanh.

Hoạt động bán buôn, bán lẻ trong năm 2020 trên địa bàn tỉnh khá ổn định. Ước tổng mức bán buôn, bán lẻ và doanh thu dịch vụ tiêu dùng năm 2020 trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn đạt 6.528 tỷ đồng, tăng 6,46% so với năm 2019. Trong đó:

Tổng mức bán lẻ hàng hóa ước đạt 4.250.572 triệu đồng, giảm 5,77% so với cùng kỳ năm trước, hầu hết các ngành hàng đều có doanh thu giảm mạnh, chỉ có một số ngành hàng tăng cao so với cùng kỳ năm trước như: Lương thực, thực phẩm ước tính đạt 1.849.911 triệu đồng, tăng 8,02%; Gỗ và vật liệu xây dựng ước đạt 531.559 triệu đồng, tăng 50,22 %; Đồ dùng, dụng cụ và trang thiết bị gia đình ước đạt 355.053 triệu đồng, tăng 8,11%; Sửa chữa ô tô, mô tô , xe máy và các xe có động cơ khác ước đạt 130.351 triệu đồng, tăng 9,94% so với cùng kỳ năm trước.

Ngành dịch vụ chịu ảnh hưởng nặng nề nhất của dịch bệnh Covid-19, trong 6 tháng đầu năm hều hết kết quả kinh doanh của các hoạt động dịch vụ đều giảm mạnh, chỉ đến quý III và quý IV khi dịch bệnh đã cơ bản được kiểm soát , thì tình hình kinh doanh của các ngành dịch vụ mới khôi phục, phục hồi trở lại. Doanh thu dịch vụ lưu trú, ăn uống năm 2020 ước tính đạt 682.413 triệu đồng, giảm 10,72% so với cùng kỳ năm trước (ngành dịch vụ lưu trú ước tính đạt 65.767 triệu đồng, giảm 11,84%; dịch vụ ăn uống ước tính đạt 616.646 triệu đồng, giảm 10,60%). Doanh thu dịch vụ tiêu dùng khác năm năm 2020 ước tính đạt 245.343 triệu đồng, giảm 5,67% so với cùng kỳ năm trước.

Nhằm tạo môi trường thuận lợi cho doanh nghiệp và cộng đồng phát triển du lịch, UBND tỉnh đã cho phép thành lập Hiệp hội Du lịch tỉnh Bắc Kạn, phê duyệt Đề án phát triển sản phẩm du lịch đặc trưng tỉnh Bắc Kạn, tổ chức thực hiện chương trình liên kết hợp tác phát triển du lịch giữa thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh vùng Đông Bắc; thực hiện các hoạt động xúc tiến, quảng bá du lịch.

Để nâng cao giá trị của khu vực dịch vụ thương mại, tỉnh đã đẩy mạnh công tác xúc tiến thương mại, tổ chức thành công “Tuần lễ giới thiệu Bí xanh thơm, Gạo Japonica và các sản phẩm nông sản sạch tỉnh Bắc Kạn năm 2020” tại Thành phố Hà Nội; tổ chức “Ngày hội nông sản – OCOP và Hội nghị kết nối cung cầu hàng hóa tỉnh Bắc Kạn năm 2020”; xây dựng các kế hoạch tham gia Hội chợ công nghiệp và nông sản vùng Tây Bắc tỉnh Hòa Bình; hội chợ triển lãm sản phẩm ngành Công Thương đồng bằng sông Hồng – Ninh Bình… Thực hiện giới thiệu và xuất khẩu hơn 5,3 tấn miến dong của HTX Tài Hoan (Bắc Kạn) trị giá gần 15 nghìn USD sang Cộng hòa Séc, góp phần đưa các sản phẩm chế biến nông sản của tỉnh Bắc Kạn vươn ra các thị trường trên thế giới.

Hoàng Huyền (Sở Công Thương)