Vấn đề giao tiếp trong tập quán kinh doanh tại Algeria

Quan hê công việc được dẫn dắt bởi sự tin tưởng

Người Algeria ưu tiên tiếp xúc trực tiếp

Trong văn hóa kinh doanh, người Algeria thích tìm hiểu rõ người đối thoại trước khi đặt niềm tin. Mối quan hệ thuận lợi cho việc đàm phán nhìn chung sẽ được thiết lập sau hai hoặc ba cuộc gặp. Mối quan hệ kinh doanh gắn liền với độ thân tình có thể hình thành trong các mối quan hệ «ngoài nghề nghiệp». Tình cảm, sự quý mến là một thành phần chủ yếu trong văn hóa của người Algeria và mối quan hệ kinh doanh cũng không nằm ngoài quy luật này.

Do vậy, trong lần đầu tiên tiếp cận thị trường, doanh nghiệp Việt Nam nên tham gia các hội chợ, triển lãm. Trong khuôn khổ quan hệ đối tác, người Algeria đánh giá cao sự hiện diện thường xuyên của bạn tại địa bàn. Đối tác thương mại Algeria thường muốn tham gia và giám sát sao cho quan hệ kinh doanh được hiệu quả nhất. Mặc dù chính phủ Algeria đã và đang tiến hành quá trình cải cách thủ tục hành chính, song doanh nghiệp nước ngoài vẫn gặp phải sự chậm chạp trong giải quyết hồ sơ, đôi khi rất khó quản lý.

Vấn đề thời gian: Biết tỏ ra kiên nhẫn

Tại Algeria, cần phải biết tỏ ra kiên nhẫn và dành thời gian cho mối quan hệ không chính thức. Người Algeria đến nơi làm việc khoảng 9h sáng và rời công sở lúc 17h hoặc 18h. Việc đi lại tại các thành phố lớn của Algeria rất lộn xộn, đặc biệt là thủ đô Alger. Đường phố thường rất đông xe ô tô và ít bãi đỗ. Do vậy, bạn cần luôn tính đến việc tắc đường và dự phòng thời gian để đến kịp cuộc gặp.

Có rất ít bãi xe taxi để có thể thuê chạy riêng tại Algeria. Do vậy, việc thuê một lái xe là điều cần thiết.

Mối quan hệ công việc

Các mối quan hệ nghề nghiệp không giống nhau tùy theo bạn làm việc với một doanh nghiệp Nhà nước hay tư nhân. Ngôn ngữ mang tính chính thức được sử dụng nhiều hơn tại các cơ quan, doanh nghiệp công. Địa vị, thứ bậc cũng rất quan trọng, vì vậy tại cuộc họp, người Algeria có thói quen nhắc đến cấp trên bằng cách sử dụng «Ngài», «Ông» (Monsieur) hoặc «Bà» (Madame) trước tên người đó dù có mặt hay không, nhất là trong giao thiệp với các chủ thầu người nước ngoài.

Làm thế nào giao tiếp hiệu quả trong kinh doanh

Tiếng Pháp là một ngôn ngữ quan trọng đối với doanh nghiệp nước ngoài muốn làm ăn tại Algeria. Tuy nhiên, khi kinh doanh tại thị trường này, bạn cũng nhận thấy những câu hỏi trực tiếp đôi khi nhận được những câu trả lời mang tính lảng tránh hoặc không rõ ràng. Do vậy, điều quan trọng là phải chú ý đến cách biểu hiện và từ ngữ mà người đối thoại Algeria sử dụng. Nếu cần, bạn đừng ngần ngại đề nghị đối tác nhắc lại, nêu rõ suy nghĩ và giải thích trong trường hợp còn chưa chắc chắn.

Một điểm quan trọng khác là cần tôn trọng cách thức. Để thông qua một ý tưởng, bạn cần gợi ý hơn là áp đặt vì người Algeria không thích bị ép buộc.

Một điểm nữa cần lưu ý là sử dụng quà. Khi bạn làm việc với một doanh nghiệp Nhà nước, nhất là khi tham gia vào một cuộc gọi thầu, tránh việc tặng quà vì có thể được hiểu là hành vi hối lộ.

Quản lý xung đột

Nhìn chung, người Algeria rất thích giữ thể diện trước tập thể. Họ không thích bạn công khai thể hiện sự tức giận hoặc có những bình luận tiêu cực về công việc, thái độ của họ. Họ muốn bạn đưa ra những nhận xét mang tính riêng tư giữa hai người hơn.

Trong môi trường nghề nghiệp, hiếm có chuyện đối đầu trực tiếp giữa hai người. Để thể hiện sự không hài lòng, ngôn ngữ không lời được người Algeria sử dụng nhiều hơn. Ngôn ngữ này có thể biểu hiện bằng nét mặt, sự tránh mặt hay giữ khoảng cách. Do vậy, cần phải chú ý đến những thay đổi đột ngột trong thái độ của họ.

Sự hài hước trong kinh doanh

Công việc kinh doanh là nghiêm túc nhưng chẳng có gì ngăn cản sự hài hước. Do vậy, có thể diễn giả bắt đầu cuộc họp bằng một câu pha trò để không khí đỡ căng thẳng.

Diễn biến cuộc họp

Những bước chính trong một cuộc họp thành công:

• Trước mỗi cuộc họp, bạn cần tăng cường gửi thư bằng fax (cách thức này vẫn có độ tin cậy cao tại Algeria nhất là trong các cơ quan Nhà nước) với phần đầu trang đề tên công ty bạn và nếu viết bằng tiếng Pháp càng tốt. Bên cạnh đó, cần gửi email và gọi điện thoại để ấn định, rồi xác nhận ngày, giờ chính xác, chương trình làm việc…
• Nên gửi trực tiếp cho người đồng cấp vì người Algeria thường rất chú ý đến chức danh và thứ bậc.
• Người được liên hệ mong muốn bạn dành nhiều thời gian cho họ hơn, do vậy, không nên vội vã và chỉ nói duy nhất về công việc.
• Hãy chuẩn bị trả lời các câu hỏi về chất lượng, giá cả (nêu rõ bằng loại tiền gì), việc giảm giá, phương tiện vận tải, thời hạn…
• Tận dụng để nêu ra những dẫn chứng, thành công của bạn, nhất là tại những nước trong cùng khu vực và những nước mới nổi, những dự án phát triển đã thực hiện, vv.
• Người Algeria muốn được thuyết phục rằng sản phẩm của bạn được làm ra là để phục vụ họ, nên hãy giới thiệu rõ những lợi ích cũng như những thế mạnh của chúng.
• Hãy chuẩn bị tài liệu và trang web về công ty và sản phẩm của bạn. Đừng quên kèm theo những dẫn chiếu và các chứng nhận. Những tài liệu thương mại của bạn nếu soạn thảo bằng tiếng Pháp thì càng tốt.
• Bữa ăn công việc: Người Algeria đánh giá cao những bữa ăn ngon. Do vậy, những bữa trưa phục vụ công việc thường diễn ra tại nhà hàng.
• Việc tiếp xúc cá nhân vẫn là điều quan trọng.

Hẹn gặp làm việc

• Việc hẹn làm việc phải được thực hiện trước bằng văn bản và thông thường được gửi bằng fax.
• Mặc dù người Algeria có xu hướng không quan tâm đến yếu tố thời gian, song bạn hãy nên đúng giờ, tránh đến muộn.
• Bắt tay từng người lúc chào hỏi. Nếu bạn là một người đàn ông và đối diện là một phụ nữ, hãy để cho người đó chủ động bắt tay.
• Nếu người đối thoại của bạn gọi bạn bằng tên thì hãy làm tương tự nhưng để người đó chủ động.
• Hãy lắng nghe người đối thoại nói và không cắt lời họ. Tránh tỏ thái độ cao ngạo.
• Luôn để lại danh thiếp nêu tên, chức vụ, số điện thoại (kể cả số di động), địa chỉ email và website của bạn.
• Viết thư cảm ơn chủ nhà, tốt nhất là gửi fax về chất lượng buổi tiếp. Bạn cũng đừng ngạc nhiên nếu không nhận được câu trả lời bằng văn bản.

Không nên đặt câu hỏi mang tính cá nhân, ví dụ về thu nhập của người đồng cấp Algeria hoặc đề cập trực diện những vấn đề mang tính quan điểm như tôn giáo, chính trị.